ԱՀ ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան նա­խա­րա­րու­թյան և Հայ­կա­կան լյար­դա­բա­նա­կան ա­սո­ցիա­ցիա­յի հա­մա­տեղ ջան­քե­րով հու­նի­սի 21-22-ը Հան­րա­պե­տա­կան բժշ­կա­կան կենտ­րո­նում կազ­մա­կերպ­վել են ՙԼյար­դա­բա­նա­կան օ­րեր Ար­ցա­խում՚ խո­րագ­րով դա­սա­խո­սու­թյուն­ներ, ին­տե­րակ­տիվ դա­սըն­թաց­ներ: Հու­նի­սի 21-ին ԱՀ ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան նա­խա­րար Ա­րա­յիկ Բաղ­րյանն ըն­դու­նել է ՀՀ ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան նա­խա­րա­րու­թյան գլ­խա­վոր լյար­դա­բան, Հայ­կա­կան լյար­դա­բա­նա­կան ա­սո­ցիա­ցիա­յի նա­խա­գահ, բժշ­կա­կան գի­տու­թյուն­նե­րի թեկ­նա­ծու Հաս­միկ Ղա­զի­նյա­նին և քն­նար­կել ա­մե­նա­մյա և հեր­թա­կան սկ­րի­նին­գա­յին ծրագ­րե­րի ի­րա­կա­նա­ցումն Ար­ցա­խում։

Նույն օ­րը Հան­րա­պե­տա­կան բժշ­կա­կան կենտ­րո­նի և ու­ռուց­քա­բա­նա­կա­նի կոն­ֆե­րենց- դահ­լիճ­նե­րում միա­ժա­մա­նակ անց­կաց­վե­ցին դա­սա­խո­սու­թյուն­ներ և սե­մի­նար­ներ բժիշկ­նե­րի, բուժ­քույ­րե­րի հա­մար։ ՀՀ լյար­դա­բա­նա­կան ա­սո­ցիա­ցիա­յի քար­տու­ղար, ՙԱր­մե­նի­կում՚ կլի­նի­կա­կան կենտ­րո­նի գլ­խա­վոր բուժ­քույր Սր­բու­հի Ներ­սի­սյա­նը բուժ­քույ­րե­րի հա­մար նա­խա­տես­ված սե­մի­նար-դա­սըն­թաց­նե­րին անդ­րա­դար­ձավ վի­րու­սա­յին հե­պա­տիտ հի­վան­դու­թյուն­նե­րի վաղ ախ­տո­րոշ­ման, հի­վան­դու­թյան բուժ­ման ճիշտ կազ­մա­կերպ­ման, բու­ժանձ­նա­կազ­մի հի­գիե­նա­յի պահ­պան­ման, ներ­հի­վան­դա­նո­ցա­յին վա­րակ­նե­րի կան­խար­գել­ման և դրանց առ­նչ­վող թե­մա­նե­րին։
Ս. Ներ­սի­սյա­նի պար­զա­բան­մամբ՝ հայ­կա­կան եր­կու հան­րա­պե­տու­թյուն­նե­րում ժա­մա­նակ առ ժա­մա­նակ ի­րա­կա­նաց­վում են ծրագ­րեր հե­պա­տիտ­նե­րի կան­խար­գել­ման և բուժ­ման վե­րա­բե­րյալ։ ՀՀ ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան նա­խա­րա­րի նա­խա­ձեռ­նու­թյամբ հե­պա­տիտ­նե­րի բուժ­ման հա­մար անհ­րա­ժեշտ դե­ղո­րայք է ներ­կր­վել Հա­յաս­տան, ո­րից ո­րո­շա­կի քա­նակ կտ­րա­մադր­վի նաև Ար­ցա­խին։ Անդ­րա­դառ­նա­լով վի­րու­սա­յին հե­պա­տիտ­նե­րին, բա­նա­խո­սը նշեց, որ այդ հի­վան­դու­թյուն­նե­րով վա­րակ­ված­նե­րի թի­վը բա­վա­կա­նին մե­ծա­ցել է, ին­չից մար­դիկ սթ­րես են ապ­րում: Մաս­նա­գետ­ներն այն բնո­րո­շում են որ­պես ՙքն­քուշ մար­դաս­պան՚. այն մեղ­մո­րեն մար­դու լյար­դը հասց­նում է վերջ­նա­կան ախ­տա­հար­ման: Այդ հի­վան­դու­թյուն­նե­րի բուժ­ման հա­մար գո­յու­թյուն ու­նե­ցող ժա­մա­նա­կա­կից դե­ղա­մի­ջոց­նե­րը շատ թան­կար­ժեք են, սա­կայն ՀՀ ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան նա­խա­րա­րու­թյու­նը ո­րո­շա­կի քա­նա­կով ձեռք բե­րեց այդ դե­ղո­րայ­քից և անվ­ճար տրա­մադ­րեց հա­զար հո­գու. բուժ­ման ար­դյուն­քում նշյալ հի­վանդ­նե­րի 90%-ի մոտ ան­հե­տա­ցավ հե­պա­տիտ C-ի վի­րու­սը։ Այս ար­դյու­նա­վետ դե­ղա­մի­ջո­ցից կտ­րա­մադր­վի նաև ԱՀ ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան նա­խա­րա­րու­թյա­նը։ ՙԱր­մե­նի­կում՚-ի գլ­խա­վոր բուժ­քույ­րը ներ­կա­յաց­րեց ներ­հի­վան­դա­նո­ցա­յին վա­րակ­նե­րի թե­ման, ո­րի շր­ջա­նակ­նե­րում անդ­րա­դար­ձավ ոչ միայն վի­րու­սա­յին հե­պա­տիտ­նե­րին, այլև ՄԻԱՎ, ՁԻԱՀ-ին, թա­րա­խա­բոր­բե­րին։ Կարևոր­վեցին հատ­կա­պես բուժք­րոջ անձ­նա­կան հի­գիե­նան, ձեռ­քե­րի ճիշտ լվա­ցումն ու ախ­տա­հա­նու­մը` որ­պես ներ­հի­վան­դա­նո­ցա­յին վա­րակ­նե­րի կան­խար­գել­ման մի­ջոց։ Բու­ժաշ­խա­տող­նե­րը պետք է նաև հետևեն մաս­նա­գի­տա­կան շա­րու­նա­կա­կան կր­թա­կան ծրագ­րե­րին։ Ման­րէ­նե­րի տա­րա­ծու­մը կան­խե­լու հա­մար մաս­նա­գե­տը կարևո­րեց ձեռ­քե­րի լվաց­ման և ախ­տա­հան­ման ե­ղա­նակ­նե­րը, մաս­նա­վո­րա­պես` օ­ճա­ռով և ջրով, սպիր­տով, շփ­ման մե­թո­դով, ան­տի­սեպ­տիկ նյու­թե­րով և այլն։
Հայ­կա­կան լյար­դա­բա­նա­կան ա­սո­ցիա­ցիա­յի նա­խա­գա­հի խոս­քով՝ լյար­դա­բա­նա­կան խն­դիր­ներն աշ­խար­հում շատ գլո­բալ բնույթ են կրում, և ՀՀ-ում նշ­վում է դրա դեմ պայ­քա­րի մի­ջազ­գա­յին 2 օր՝ հու­նի­սի 12-ը հա­մար­վում է Լյար­դի ոչ ալ­կո­հո­լա­յին ճար­պա­կալ­ման հի­վան­դու­թյուն­նե­րի, հու­լի­սի 28-ը՝ Վի­րու­սա­յին հե­պա­տիտ­նե­րի դեմ պայ­քա­րի և ի­րա­զեկ­վա­ծու­թյան մի­ջազ­գա­յին օ­րեր։ Այս ժա­մա­նա­կաըն­թաց­քում Հա­յաս­տա­նի լյար­դա­բա­նա­կան ա­սո­ցիա­ցիան ա­մե­նա­մյա ի­րա­զեկ­ման ծրագ­րեր է ի­րա­կա­նաց­նում։ Վի­ճա­կագ­րա­կան տվյալ­նե­րով` աշ­խար­հում գրանց­ված է հե­պա­տիտ B-ով վա­րակ­ված 250մլն մարդ, իսկ հե­պա­տիտ C-ով՝ 71 մլն։ Հե­տա­զո­տու­թյուն­նե­րը փաս­տել են, որ վա­րակ­ված­նե­րից ըն­դա­մե­նը 10%-ը գի­տի իր ին­ֆեկ­ցիա­յի մա­սին։ Ուս­տի ՀՀ և ԱՀ մաս­նա­գետ­նե­րը նմա­նա­տիպ ի­րա­զեկ­ման և հե­տա­զո­տա­կան ծրագ­րե­րի օգ­նու­թյամբ փոր­ձում են բնակ­չու­թյան շր­ջա­նում վաղ ախ­տո­րո­շել նշյալ հի­վան­դու­թյուն­նե­րը և ա­ռա­ջար­կել ժա­մա­նա­կա­կից բուժ­ման մե­թոդ­ներ։ Հ. Ղա­զի­նյա­նի պար­զա­բան­մամբ՝ ամ­բողջ աշ­խար­հում լուրջ խն­դիր հան­դի­սա­ցող հե­պա­տիտ­նե­րի վա­րակ­նե­րի դեմ պայ­քա­րե­լու լա­վա­գույն մե­թոդ­նե­րից մեկն ի­րա­զե­կումն է ոչ միայն ազ­գաբ­նակ­չու­թյան, այլև բժշ­կա­կան անձ­նա­կազ­մի շր­ջա­նում։ Հա­յաս­տա­նի լյար­դա­բան­նե­րի ա­սո­ցիա­ցիան ա­մե­նա­մյա հեր­թա­կան ի­րա­զեկ­ման ծրա­գի­րը, որ­պես կա­նոն, սկ­սում է Ար­ցա­խից։ ՙՄեր նպա­տակն է կան­խել վա­րակ­վա­ծու­թյան նոր դեպ­քե­րը, ո­րով­հետև, ցա­վոք, ամ­բողջ աշ­խար­հում այդ դեպ­քե­րի թի­վը մե­ծա­նում է։ Իսկ ե­թե մար­դիկ չի­մա­նան, թե ինչ­պես են վա­րակ­վում ու վա­րա­կում, ա­պա մենք չենք կա­րող կան­խար­գե­լել։ Ուս­տի, կազ­մա­կեր­պե­լով դա­սա­խո­սու­թյուն­ներ և ին­տե­րակ­տիվ քն­նար­կում­ներ, ինչ­պես նաև հե­տա­զո­տու­թյուն­ներ բնակ­չու­թյան շր­ջա­նում, փոր­ձում ենք կր­կին անդ­րա­դառ­նալ նշյալ վա­րակ­նե­րի թե­մա­յին, դրանց բուժ­ման ժա­մա­նա­կա­կից ախ­տո­րո­շում­նե­րին, բու­ժում­նե­րին՚,-հա­վե­լեց Հ. Ղա­զի­նյա­նը։
ՙԲաց դռ­նե­րի օր՚ ծրագ­րի շր­ջա­նակ­նե­րում եր­կու օր­վա ըն­թաց­քում ի­րա­կա­նաց­վել են շուրջ 110 խոր­հր­դատ­վու­թյուն, 56 սո­նոգ­րա­ֆիկ և 95 սկ­րի­նինգ հե­տա­զո­տու­թյուն, 228 լա­բո­րա­տոր փոր­ձաքն­նու­թյուն։

http://www.artsakhtert.com/arm/index.php/social/item/26975-2019-06-24-21-54-50